Meer aandacht nodig voor kinderwens na kanker
Voordat de kankerbehandeling begint, moeten jonge vrouwen met kanker goed worden geïnformeerd hoe ze vruchtbaar kunnen blijven. Dat adviseert de commissie Fertiliteitsbehoud bij vrouwen met kanker in een nieuwe richtlijn voor kankerspecialisten.
‘Als je er niet op dát moment over nadenkt, loop je een groot risico dat je later de keuze niet meer hebt en het moederschap aan je voorbijgaat’, zegt commissievoorzitter Ina Beerendonk in het AD van 28 februari. ‘Chemotherapie en bestraling kunnen de voorraad eitjes aantasten.’
Op gesprek over kinderwens na kanker
De commissie adviseert de specialisten dan ook dat zij alle jonge kankerpatiëntes, ook kinderen, vóór de behandeling doorverwijzen voor een gesprek over (het mogelijke behoud van) hun vruchtbaarheid. Tot nog toe gebeurt dit te weinig. In het Radboudumc, waaraan Beerendonk als voortplantingsgynaecoloog verbonden is, komt jaarlijks maar 10 procent van de 450 kankerpatiëntes tussen 18 en 40 jaar op gesprek om over een kinderwens na kanker te praten. Volgens Beerendonk is dit ‘exemplarisch voor de landelijke situatie’.
Dat wil niet zeggen dat alle vrouwen die op gesprek komen ook actie (kunnen of willen) ondernemen om hun vruchtbaarheid te behouden. Maar ze weten in elk geval wat de mogelijkheden zijn om in een eventuele kinderwens na kanker te voorzien. En ze kunnen deze betrekken in hun overwegingen over de kwaliteit van hun leven na (de behandeling van) kanker.
Embryo’s en eitjes invriezen
De mogelijkheden om bij vrouwen in hun kinderwens na kanker te voorzien is de laatste jaren gegroeid. Tot 2009 konden alleen embryo’s worden ingevroren. Voor vrouwen zonder vaste partner en voor meisjes was dat meestal geen optie. Tegenwoordig kunnen ook eitjes worden ingevroren. En om de eitjes te oogsten hoeft niet meer op een menstruatie te worden gewacht. De kankerbehandeling hoeft dan ook niet te worden vertraagd. Sterker, de operatie om eierstokweefsel en eitjes weg te nemen kan goed samengaan met ingrepen die nodig zijn bij verschillende kankerbehandelingen.
‘Kindje krijgen is kwaliteit van leven’
In het AD van 28 februari benadrukt de 26-jarige Lara Jongbloets (baarmoedertumor met 20 jaar; vóór de behandeling werd eierstokweefsel weggenomen en ingevroren) dat 75 procent van de jonge mensen kanker overleeft: ‘Bij een goede kwaliteit van leven hoort ook de mogelijkheid een kindje te krijgen.’