De Lastmeter werkt!
Wij wisten het al, maar nu wordt het ook bevestigd door een onderzoek van IKNL en UMC Groningen: De Lastmeter werkt! De Lastmeter, een korte vragenlijst, die zicht geeft op het functioneren van mensen die kanker hebben (gehad), signaleert met welke problemen zij kampen op lichamelijk, psychisch, geestelijk, sociaal en maatschappelijk gebied. Naar aanleiding daarvan is vast te stellen aan welke zorg (ex-)kankerpatiënten behoefte hebben en kan die zorg worden verstrekt.
De onderzoekers van Integraal Kankercentrum Nederland en Universitair Medisch Centrum Groningen concluderen nu niet alleen dat er in de dagelijkse ziekenhuispraktijk goed is te werken met de IKNL-richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg, waarvan de Lastmeter deel uitmaakt. Maar ook dat het gebruik van de Lastmeter zou moeten worden uitgebreid naar alle kankerpatiënten en alle fasen van het ziekteproces. Als dat gebeurt, zou dat een hele verbetering zijn voor iedereen die kanker heeft (gehad) en te maken heeft met de gevolgen van de (behandeling van de) ziekte.
Onderzoek onder 23 ziekenhuizen
Bij de invoering van de richtlijn van Integraal Kankercentrum Nederland Detecteren behoefte psychosociale zorg in 2010 is de Lastmeter gepresenteerd als het meest geschikte instrument om gevolgen van (de behandeling van) kanker op te sporen. Maar werkt het ook zo in de praktijk? En kunnen ziekenhuizen met de richtlijn uit de voeten? Dat moest blijken uit een onderzoek onder 23 ziekenhuizen in Noord- en Oost-Nederland. 25 zorgverleners die verantwoordelijk waren voor de implementatie en toepassing in de dagelijkse oncologische praktijk van 21 ziekenhuizen vulden de online enquête in. De resultaten zijn gepubliceerd in het artikel Feasibility of implementing the ‘Screening for Distress and Referral Need’ process in 23 Dutch hospitals.
De conclusies:
De behoefte aan psychosociale zorg na kanker is beter te onderkennen als
* de Lastmeter meerdere malen wordt ingevuld door patiënten
* door verschillende patiënten, met verschillende soorten kanker (en niet alleen borstkankerpatiënten, zoals in de onderzochte ziekenhuizen merendeels het geval was)
* in verschillende fases van de ziekte en behandeling (en dus niet alleen in de follow-up)
* en als de logistieke afspraken over het implementatieproces goed worden nagekomen.
De logistieke afspraken over de manier waarop de richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg met de Lastmeter moet worden geïmplementeerd, houden in:
1. De patiënt moet worden geïnformeerd over het waarom van de richtlijn en de Lastmeter als instrument;
2. Invullen van de Lastmeter;
3. Bespreken van de antwoorden tussen patiënt en zorgverlener;
4. Zo nodig verwijzing naar passende zorg op basis van de uitkomsten van (het gesprek over) de Lastmeter.
Aanbevelingen
Volgens de auteurs van het artikel is het aan te bevelen om doorlopend aandacht te blijven schenken aan het volledig toepassen van het proces en het gebruik van de Lastmeter. Ook adviseren zij om de detectie van de behoefte aan psychosociale zorg te verbreden naar alle patiënten met kanker en tijdens alle fases van het ziektetraject.
2017
Op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Psychosociale Oncologie (NVPO) heeft een multidisciplinaire werkgroep gewerkt aan de herziening van de richtlijn Detecteren behoefte psychosociale zorg. De richtlijn wordt ter goedkeuring voorgelegd aan beroepsverenigingen en is naar verwachting begin 2017 beschikbaar.